"Μια σελίδα της δημοκρατίας έκλεισε"

ΧΡΕΙΑΣΤΗΚΑΝ πολύχρονοι και όχι πάντα αναίμακτοι αγώνες για να καθιερωθεί μία από τις μεγαλύτερες κατακτήσεις της μεταπολιτευτικής δημοκρατίας στη χώρα μας: η καθιέρωση του πανεπιστημιακού ασύλου. Χώρος ελεύθερης διακίνησης ιδεών, με την κυριολεκτική έννοια, και από το πιο ελπιδοφόρο κομμάτι κάθε κοινωνίας: τους νέους και τις νέες. Διαπάλη, διαβουλεύσεις και διάλογος γύρω από κάθε τι πρωτοποριακό εμφανιζόταν. Χωρίς απαγορεύσεις, περιορισμούς και εκπτώσεις. Ζυμώσεις έντονες πολλές φορές, αλλά εποικοδομητικές. Δράσεις που συχνά επηρέαζαν καθοριστικά την πολιτική ζωή. Ιδιαίτερα σε εποχές που η ποιότητα της δημοκρατίας μας δεν ήταν αξιοζήλευτη.


ΧΡΕΙΑΣΤΗΚΑΝ λιγότερα από δέκα λεπτά της ώρας για να διαγραφεί η έννοια και το περιεχόμενο του ασύλου στα πανεπιστημιακά ιδρύματα. Τόσο συνομίλησαν τηλεφωνικά χθες το μεσημέρι ο πρωθυπουργός και ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Και θεώρησαν ικανό αυτόν το μικρό χρόνο για να συμφωνήσουν πως το πανεπιστημιακό άσυλο πρέπει να καταργηθεί. Οταν έκλεισαν τα τηλέφωνα, είχε κλείσει και μια ολόκληρη σελίδα δημοκρατίας στη νεότερη Ελλάδα.

Η ΑΛΗΘΕΙΑ είναι πως το άσυλο πέρασε από πολλές δοκιμασίες στη διάρκεια αυτών των ετών. Ηταν φυσικό. Αποτελούσε μια νησίδα μέσα σε μια κοινωνία που έτρεχε με διαφορετικές ταχύτητες και πολλά βαρίδια. Χρησιμοποιήθηκε από διαφορετικές πλευρές και για διαφορετικούς λόγους. Η ιδιοτέλεια δεν έλειψε πάντα από αρκετούς απ' όσους ερμήνευσαν την έννοια του ασύλου με αρνητικό πρόσημο. Κάποιοι το είδαν σαν εφαλτήριο αλλότριων επιδιώξεων, κακοποιώντας το. Κάποιοι το φοβήθηκαν και το πολέμησαν, όχι αδικαιολόγητα, αφού έκρυβε μέσα του το δυναμισμό, την ορμή και την πρωτοπορία που κουβαλάνε οι νέοι από τη φύση τους.

ΕΠΙΣΗΣ αλήθεια είναι πως ακόμα και κάποιοι παράγοντες των Πανεπιστημίων δεν είδαν ποτέ με θετικό μάτι την υπόθεση του πανεπιστημιακού ασύλου. Εμπόδιζε την απόλυτη κυριαρχία όσων ένιωθαν πως διαθέτουν το χάρισμα της απόλυτης αλήθειας. Το οποίο συνοδεύεται συνήθως και από την απόλυτη κυριαρχία. Κυβερνήσεις, πολιτικοί και εξωθεσμικοί παράγοντες έβαλαν και αυτοί με τη σειρά το χέρι τους για να περιοριστεί σημαντικά ο πραγματικός χαρακτήρας για τον οποίο καθιερώθηκε. Το κακοποίησαν, οδηγώντας πολλές φορές σημαντικά κομμάτια της κοινωνίας να προβληματίζονται για την απόλυτη αναγκαιότητά του.

ΤΟ ΑΣΥΛΟ συκοφαντήθηκε. Και από άγνοια, αλλά κυρίως από σκοπιμότητα. Κάθε στρεβλό που συνέβαινε σε πανεπιστημιακούς χώρους έδινε τη λαβή σε κάποιους για να δημιουργήσουν ένα κλίμα αρνητικό για τον ίδιο το θεσμό. Λες και όσοι κινούνται στα Πανεπιστήμια αποτελούν ένα κομμάτι μιας διαφορετικής κοινωνίας. Κάθε παραβατική συμπεριφορά, αν συναντιόταν μέσα σ' ένα Πανεπιστήμιο, οδηγούσε πολλούς στη σκέψη πως ευθύνεται το άσυλο γι' αυτό.

ΩΣΤΟΣΟ, δύσκολα θα τολμούσε κάποιος, εκτός από τους παραδοσιακούς φορείς ολοκληρωτικών αντιλήψεων, να προτείνει την πλήρη κατάργησή του. Η κακοποίηση θα μπορούσε να περιοριστεί· ακόμη και οι ίδιοι οι φοιτητές έχουν τη δύναμη ν' αναλάβουν την υπεράσπιση των λόγων για τους οποίους καθιερώθηκε ένας τόσο σημαντικός θεσμός. Προτιμήθηκε η διά τηλεφώνου συμφωνία δύο κορυφαίων πολιτικών παραγόντων για την κατάργησή του. Κάνοντας τη δημοκρατία μας πιο μικρή.

Ελευθεροτυπία 25/8/2011