Άρθρο από Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων

ΕΙΔΙΚΟ ΘΕΜΑ-Τρίκαλα- Ευαισθητοποιημένοι ως προς την προστασία των πηγών παραγωγής του προϊόντος που επεξεργάζονται είναι οι ελληνικοί φορείς του ξύλου

Ευαισθητοποιημένες, σε ποσοστό 94,1%, είναι οι ελληνικοί φορείς του ξύλου ως προς την προστασία των πηγών παραγωγής του προϊόντος που επεξεργάζονται, εμπορεύονται ή διαχειρίζονται, όπως καταδεικνύουν τα αποτελέσματα έρευνας αγοράς πιστοποιημένης ξυλείας, προερχόμενης από αειφορικά διαχειριζόμενα δάση στη χώρα μας, την οποία εκπόνησε ο Δρ. Ιωάννης Παπαδόπουλος, ΤΕΙ Λάρισας - Τμήμα Σχεδιασμού & Τεχνολογίας Ξύλου και Επίπλου.


Συγκεκριμένα, το 62,7% των ερωτηθέντων εκδήλωσε πάρα πολύ μεγάλο ενδιαφέρον- και το 31,4% πολύ μεγάλο- για την προστασία των δασών σε όλο τον κόσμο, τόσο από τις παράνομες υλοτομίες όσο και από τη μη ορθολογική τους διαχείριση. Το ενδιαφέρον αυτό, εξηγεί ο καθηγητής, είναι φυσικό, αν αναλογιστεί κάποιος τις μεγάλες δασικές πυρκαγιές, που σημειώθηκαν στην Ελλάδα, το καλοκαίρι του 2007, κατακαίγοντας πάνω από 2.000.000 στρέμματα δάσους. Το γεγονός της μεγάλης αυτής ευαισθησίας των ελληνικών επιχειρήσεων φαίνεται να δημιουργεί ευνοϊκές προϋποθέσεις για την προώθηση της πιστοποιημένης ξυλείας, που προέρχεται από αειφορικά διαχειριζόμενα δάση. Από τη διασταυρούμενη (crosstabs) ανάλυση των παραπάνω ποσοστών φαίνεται ότι, οι ατομικές επιχειρήσεις εμφανίζουν πάρα πολύ μεγάλο ενδιαφέρον σε ποσοστό 29,6%, δηλαδή αρκετά χαμηλότερο από τον μέσο όρο (62,7%). Το γεγονός αυτό αποδίδεται στο ότι, οι ατομικές επιχειρήσεις έχουν ένα μεγάλο αριθμό υποχρεώσεων, τις οποίες έχει επωμιστεί κυρίως ο ιδιοκτήτης της επιχείρησης και επομένως το ενδιαφέρον τους για την προστασία όλων των δασών περνά σε δεύτερη προτεραιότητα. Το παράξενο είναι, αναφέρει ο ερευνητής, ότι οι επιχειρήσεις που δήλωσαν ότι το ενδιαφέρον τους αυτό είναι πολύ μικρό αφορά τις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις, ήτοι αυτές που απασχολούν περισσότερα από 100 άτομα προσωπικό. Μάλιστα, υπάρχει- στατιστικά- σημαντική αρνητική συσχέτιση μεταξύ του ενδιαφέροντος προστασίας των δασών από την παράνομη υλοτομία και την αειφορική τους διαχείριση, σε σχέση με τον αριθμό του απασχολούμενου προσωπικού των επιχειρήσεων.

Δηλαδή, όσο περισσότερο προσωπικό απασχολούν οι επιχειρήσεις τόσο μειώνεται και το ενδιαφέρον τους για την προστασία των δασών. Όσο δηλαδή πιο απρόσωπες γίνονται οι επιχειρήσεις τόσο πιο πολύ είναι επικεντρωμένες στο κέρδος και αδιαφορούν για ό,τι συμβαίνει γύρω τους, καθώς θεωρούν ότι τα προβλήματα αυτά θα λυθούν από κάποιους άλλους, περισσότερο "ρομαντικούς". Για ένα μικρό, επίσης, ποσοστό των επιχειρήσεων (3,9%), οι επιπτώσεις της αλόγιστης υλοτομίας των δασών πάνω στην αγορά της ξυλείας τις αφήνουν αδιάφορες, ενώ η συντριπτική πλειοψηφία δηλώνει ότι θα είναι πολύ αρνητικές, σε ποσοστό 45,1% και απλά αρνητικές, σε ποσοστό 51,0%. Ενδιαφέρουσες είναι πρώτες εντυπώσεις των επιχειρήσεων σχετικά με επικράτηση στην αγορά μόνο της ξυλείας που προέρχεται από δάση, τα οποία να είναι πιστοποιημένα.

Ελαφρά φαίνεται να κυριαρχεί η τάση της αναγκαιότητας άμεσης επιβολής της άποψης αυτής στην αγορά του ξύλου, σε ποσοστό 35,3%, ενώ το 31,4% πιστεύει ότι θα υπάρξει σύντομα πίεση από τους καταναλωτές προς τις επιχειρήσεις ξύλου & επίπλου να παράγουν πιστοποιημένα προϊόντα. Βέβαια, στο ζήτημα αυτό εκφράζεται και κάποια επιφυλακτικότητα και προβληματισμός για τις δυσκολίες εφαρμογής ενός τέτοιου εγχειρήματος από το 1/3 των ερωτώμενων επιχειρήσεων. Υπάρχει και η απαισιόδοξη άποψη του 9,8% των ερωτώμενων επιχειρήσεων, που θεωρούν ότι μια τέτοια εφαρμογή θα δημιουργήσει μεγάλα προβλήματα στις επιχειρήσεις τους.

Στην Ελλάδα, το μοναδικό αειφορικά πιστοποιημένο δάσος είναι το "δάσος Μαίναλο", στην Πελοπόννησο, από το έτος 2004, γεγονός που δεν είναι και ιδιαίτερα γνωστό στην ελληνική αγορά- και όχι μόνο. Βέβαια, με βάση τους προαναφερόμενους προβληματισμούς, οι επιχειρήσεις ήταν φυσικό να δηλώσουν, σε ποσοστό 45,1%, ότι θεωρούν πολύ απαραίτητη την πιστοποίηση των ελληνικών δασών για παραγωγή ξυλείας μέσα από αειφορική διαχείριση, ενώ σε ποσοστό 51,0% απλά απαραίτητη. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να επισημανθεί ότι, ούτως ή άλλως, στη συντριπτική πλειοψηφία των ελληνικών δασών καταγράφεται αειφορική διαχείριση, απλά λείπει η "τυπική" τους πιστοποίηση. Σε μια πρώτη διερεύνηση στην ελληνική αγορά του ξύλου, τίθεται το ζήτημα της γνώσης της κίνησης των "πράσινων" κτιρίων, δηλαδή κτίρια που έχουν την ελάχιστη δυνατή κατανάλωσης ενέργειας και χρησιμοποιούν υλικά που προστατεύουν το περιβάλλον, που εφαρμόζεται με επιτυχία τα τελευταία χρόνια στις ΗΠΑ αρχικά, καθώς και σε ορισμένες χώρες της Δυτικής Ευρώπης. Στα "πράσινα" κτίρια χρησιμοποιείται, σε όλες τις ξύλινες κατασκευές τους, πρώτη ύλη ξυλείας, που προέρχεται από αειφορικά διαχειριζόμενα δάση.

Στην ελληνική αγορά, αν και έχει αρχίσει να εμφανίζεται δειλά- δειλά η κίνηση των "πράσινων" σπιτιών, διαπιστώνεται από την έρευνα αυτή ότι, ο θεσμός είναι λίγο- πολύ γνωστός στις ελληνικές επιχειρήσεις, σε ποσοστό 62,7%, γεγονός που δηλώνει ότι, δεν θα χρειαστεί να καταβληθεί μεγάλη προωθητική κίνηση για την ενημέρωση τουλάχιστον των ελληνικών επιχειρήσεων για το ζήτημα αυτό. Αυτή η διαπίστωση επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι, το 94,1% αυτών δηλώνουν ότι ο θεσμός θα μπορέσει να δημιουργήσει ένα θετικό ρεύμα και στην Ελλάδα. Άρα, εκεί που θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στο μάρκετινγκ είναι η έντονη διαφημιστική ενημερωτική κίνηση των καταναλωτών και ιδιαίτερα σε αυτούς που αποτελούν αρχικά την αγορά - στόχο "πράσινοι καταναλωτές".

Η πρόβλεψη των ελληνικών επιχειρήσεων του ξύλου για την ανάπτυξη του θεσμού αυτού των "πράσινων" σπιτιών, στην Ελλάδα, γίνεται τουλάχιστον για την επόμενη 5ετία, με την πλειοψηφία τους (42%) να δηλώσει ότι αυτό θα συμβεί έπειτα από 10 χρόνια, ενώ το ίδιο ποσοστό προβλέπει να αναπτυχθεί τα επόμενα 5-10 έτη. Οι πλέον αισιόδοξες φαίνεται να είναι οι Ο.Ε., σε ποσοστό 22,2%, που πιστεύουν ότι ο θεσμός αυτός θα αναπτυχθεί πολύ σύντομα σε 3-5 έτη, ενώ οι Ε.Π.Ε., στο μεγαλύτερο ποσοστό τους (66,7%), πιστεύουν ότι τα "πράσινα" κτίρια θα ξεκινήσουν να δημιουργούν κάποιο σημαντικό ρεύμα στην ελληνική αγορά, σε 5-10 έτη.

Ενδιαφέρον, επίσης, παρουσιάζει το επιπλέον ποσοστό που οι επιχειρήσεις θεωρούν ότι είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν οι καταναλωτές της πιστοποιημένης ξυλείας που προέρχεται από τα αειφορικά διαχειριζόμενα δάση ή αυτοί που προμηθεύονται προϊόντα επίπλου και γνωρίζουν ότι αυτά έχουν παραχθεί, χρησιμοποιώντας ως πρώτη ύλη, ξυλεία πιστοποιημένη. H πλειοψηφία τους (41,2%) πιστεύει ότι αυτό θα πρέπει να ανέρχεται σε 1%-5% της συμβατικής τους αξίας. Η δομημένη στρατηγική του "πράσινου μάρκετινγκ" αποτελεί ένα αντίδοτο στην οικονομική κρίση, σήμερα και ακόμη περισσότερο, μετά τη λήξη της κρίσης αυτής. Ο κλάδος του ξύλου- σύμφωνα με την έρευνα- οφείλει να διατηρήσει την ποιότητα των προϊόντων σε υψηλά επίπεδα και να κάνει ψύχραιμες κινήσεις στο θέμα της τιμολόγησης, ώστε να διατηρήσει την καλή του φήμη και παράλληλα να βρίσκεται σε υψηλό επίπεδο, όταν πια η κατάσταση έχει ομαλοποιηθεί και η κρίση παρέλθει. Η έρευνα έδειξε ακόμη ότι ο φορέας που οι επιχειρήσεις θεωρούν ότι θα πρέπει να αποτελεί την πρώτη προτεραιότητα προώθησης της ξυλείας αυτής είναι οι βιομηχανίες του ξύλου (μέσος όρος 1,88). Και ακολουθούν οι ξυλέμποροι και οι κατασκευαστές επίπλου. Από τους φορείς που στηρίζουν τις επιχειρήσεις των κλάδων ξύλου κι επίπλου, δηλαδή τα κανάλια εξωτερικής επικοινωνίας, τη μεγαλύτερη εμπιστοσύνη φαίνεται να κατέχουν τα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ, που θεωρούνται ανεξάρτητοι, αντικειμενικοί και με εξειδικευμένη γνώση φορείς (μέσος όρος 4,58). Ακολουθούν οι διαμορφωτές της κοινής γνώμης (4,94) και οι εργολάβοι - κατασκευαστές (5,02). Η προβολή και η προώθηση της πιστοποιημένης ξυλείας που προέρχεται από αειφορικά διαχειριζόμενα δάση αποτελεί αναγκαιότητα για το 63,8% των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα αυτή. Οι απαραίτητες ενέργειες επικοινωνίας που προτάθηκαν από τις επιχειρήσεις της έρευνας έδειξαν ότι στο μεγαλύτερο ποσοστό τους θεωρούν ότι θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν τα παραδοσιακά μέσα (εφημερίδες και περιοδικά), σε ποσοστό 60,7%. Αμέσως μετά έρχεται η χρήση του Διαδικτύου, με τη διαφήμιση της πιστοποιημένης ξυλείας (που προέρχεται από αειφορικά διαχειριζόμενα δάση) σε διαδικτυακές πύλες (portals) υψηλής επισκεψιμότητας (50,5%). Η χρήση του Διαδικτύου σε υψηλή θέση αξιολόγησης ως μέσο επικοινωνίας αποτελεί και εύρημα σχετικής έρευνας για την φινλανδική ξυλεία (Owari et al., 2006).

Μικρή φαίνεται να είναι η προτίμηση των επιχειρήσεων οι συνεργασίες με μη κυβερνητικές οργανώσεις ή ενώσεις καταναλωτών (28,1%) καθώς και η χρήση του Διαδικτύου μέσα από ειδικές ιστοσελίδες όπως: facebook, blogs κλπ. Ως βασικότερους προβληματισμούς, οι επιχειρήσεις θέτουν τόσο τον παράγοντα "κατά πόσο οι καταναλωτές, οι συνθήκες της αγοράς και ο ανταγωνισμός επιτρέπουν την εξέλιξη αυτή", καθώς και το "ποια θα είναι η τιμή και ποιες οι εγγυήσεις, εκπτώσεις, οι οικονομικές παροχές που θα χαρακτηρίζουν το προϊόν". δίνοντάς τους την ίδια βαθμολογία 4,15 (με άριστα το 5). Ως μεσαίας σημασίας παράγοντες τίθενται αυτοί της κοστολόγησης των προϊόντων (3.89), ενώ λιγότερο προβληματίζουν τις επιχειρήσεις τα κανάλια διανομής και το δίκτυο των μεσαζόντων.